AVRUPA TÜRKLERİ SORUNLARINA ÇÖZÜM BEKLİYOR!
BAŞTA ‘HiZMET BORÇLANMASI’ SURETİYLE SGK’DAN EMEKLİ OLMAK İÇİN ÖDENEN PRİMLERDEKİ EŞİTSİZLİK OLMAK ÜZERE BİR ÇOK SORUN ÇÖZÜM BEKLİYOR.
1978 YILINDA YÜRÜRLÜĞE GİREN 2147 SAYILI YASA İLE; 1 GÜN KARŞILIĞINDA 1 ABD DOLARI PRİM VE ASGARİ 3.600 GÜN İLE EMEKLİ OLABİLEN GURBETÇİLER, ARTIK 27 KAT BİR ARTIŞLA 96.396 ABD DOLARI ÖDEMEK ZORUNDA…
Yurt dışında yaşayan yaklaşık 7,5 milyon Türk vatandaşı (gurbetçi, Avrupa Türkleri) bulundukları ülkelerde yerleşmiş olsalar da; gönülden bağlı oldukları anavatanlarıyla bağlarını koparmıyor, yaşadıkları ülkelerden ‘kesin dönüş yapmak’ istemiyorlar.
Vatandaşlarımız, önceleri acil ihtiyaç gördükleri bir traktör, 3-5 dönüm tarla veya kentlerden göçenlerin, başlarını sokabilecekleri bir ev satın alabilmek, veya dükkan-atölye açabilecek kadar parayı kazanmak için gurbete giden gurbetçiler (Gastarbeiter-misafir işçiler) zamanla ailelerini ve çocuklarını da yanlarına alarak Avrupa’ da yerleşik hale geldiler.
Avrupa’ da yaşayan 6,5 milyon ve Avrupa dışında yaşayan 1 milyon ‘ gurbetçi vatandaşlarımız’ bulundukları ülkelere kolaylıkla uyum sağlamışlardır,
öyle ki; Almanya’ da 90 bin Türk iş veren(esnaf, tüccar sanayici)450 bin kişiyi istihdam etmektedir. Bu sayı AB ülkelerinde toplam 140 bin işveren ve 650 bine yakın istihdam edilen rakamına ulaşmış durumdadır.
Birinci ve ikinci nesil gurbetçilerin evlatları doğal olarak daha eğitimli ; teknik alanlarda, akademik kariyer noktasında, finans sektöründe, basın yayın sektöründe, sinema sektöründe san’atta, edebiyatta yerel siyasette ve genel ülke siyasetinde kendilerine yer bulabilmektedir. Almanya’ da Belçika’ da ve diğer AB ülkelerinde milletvekili ve bakanlık mevkiine gelebilen Türk kökenli AB vatandaşları vardır.
Babasının ‘vasıfsız işçi olarak’ iş hayatına başladığı fabrikada mühendis, kısım şefi, teknik müdür olarak çalışan/yöneten binlerce ‘yeni nesil Türk gencinden’ örnek verilebilir…
BİRİNCİ VE İKİNCİ KUŞAK TÜRKLER VEYA “ FEDAKAR” NESİL’ İN SORUNLARI:
Avrupa’da artık ‘yerleşik’ oldukları kabul edilen ve artık ‘ gurbetçi’ yerine kendilerinden ‘Avrupa Türkleri’ olarak bahsedilen vatandaşlarımızın hali-hazırdaki durumlarını izah ettiğimiz ‘ girizgahdan’ sonra, GURBETÇİLİK tanımına daha uygun düşecek birinci ve ikinci nesil ‘ İş Gücü Göçü’’ nün sorunları çözüm bekliyor.
1960’ lı yılların başlarında başlayan ‘ İş Gücü Göçü’ , zamanla (aile birleşimi suretiyle yapılan göçlerle) artık sosyal bir göç’ halini alıyordu, İsviçreli ünlü edebiyatçı yazar Max FRISCH bu olguyu şöyle ifade ediyordu:” Biz İşçi getirdik, onlar insan çıktı”. İşte bu insan topluluklarının zamanla meydana gelen “yeni ihtiyaçları” doğrultusunda bazı hizmetlerin, imkanların sunulması gereği ortaya çıktı.
1978 yılında yürürlüğe giren 2147 sayılı kanun ile yurt dışında yaşayan(Gurbetçiler) hizmet yıllarını borçlanmak suretiyle SGK’ dan emekli olma hakkını elde ettiler. Buna göre, Yurt dışında çalışılan süreler(günler) günlüğü 1 ABD doları karşılığında prim ödeyerek SGK Sistemine dahil olabilmek imkanına kavuşuyordu.
Özellikle yurt dışına ‘işçi statüsünde, misafir işçi olarak’ giden birinci ve ikinci nesil ‘ gurbetçiler’ bu imkanı kendilerine sunulan bir fırsat, bir avantaj olarak kabul ettiler…
1996 yılında , ( Erbakan Hükümeti zamanında) günlük prim tutarı % yüz oranında yükseltildi, 1 ABD doları olan günlük prim tutarı 2 &‘ a yükseltildi.
Gerçekten de bu imkanı, 3.600, 5.400, 7000, veya 9000 $ dolar ödeyerek (yaş ve hizmet süresi dikkate alınarak her gün için bir ABD Doları) elde edilebilmekte iken bir ‘avantaj’ teşkil ediyordu.
GURBETÇİLERİN SGK’ dan ‘ HİZMET BORÇLANARAK’ EMEKLİLİĞİ ARTIK HAYAL Mİ?
Yapılan müteaddit değişiklerle 1 gün 1 ABD Doları ‘günlük prim borçlanması’ yerine 01.01.2025 tarihinden itibaren günlük 390₺’ ye (yaklaşık 11 ABD Doları) yükseltilmiş durumda.
Yani; kademeli olarak tapılan ‘fiyat ayarlamaları ile’ günlük 1ABD Doları prim ödeyerek , minimum 3600 gün prim gününe ulaşan , (ilk yıllarda 3600 ABD Doları ödeyerek) SGK’ dan emekli olabilen gurbetçiler artık en az (kadınlar 7200, erkekler ise 9000 gün borçlanmak suretiyle SGK’ dan emekli olabilmektedir. 7200 gün x 390.94 = 2 milyon sekiz yüz ondört bin 768₺ 77.116
Bu miktar erkeklerde aynı hesaplama yöntemiyle 9000 gün 96.396 ABD Doları’ seviyesine yükseltilmiş oldu…
Görüldüğü gibi 1978 yılında yürürlüğe giren 2147 sayılı yasa kapsamında 3.600 gün için ,3.600 ABD Doları ödeyerek emekli olabilen bir gurbetçi ,
ABD Doları bazında 27 kat bir artışla (96.396 $) yapılan yeni düzenlemelerle (eğer Türkiye’ de iş hayatına başlamış değilse ) yukarıda belirtilen şartlara tabi olarak minimum kadınlar:77.116 $, erkekler ise 96.396 $ ödemek zorunda kalıyor.
PRİM TUTARI EŞİTLENMELİDİR.
Türkiye’ de yaşayan bir kişi SGK’ dan emekli olmak istediğinde ; Askerlik, doğum izni sürelerini borçlanabiliyor.
Böyle bir durumda ‘gün eksiğini ‘ ihya etmek’ isteyen bir kişi asgari ücretin %32’ si kadar (günlük 277.39₺) tespit okunurken Gurbetçiler , yurt Dışı Hizmet Borçlanması için asgari ücretin %45 ‘ i kadar (günlük 390 ₺) ödemek zorunda bırakılıyor.
Bu eşitsizliğin giderilmesi ve GURBETÇİLERİN de ‘Türkiye’ de iş hayatına başlamış olmasalar bile’ doğum tarihleri (müracaat sırasındaki yaş durumu) dikkate alınarak; 3.600 ve 5.400 iş günü prim ödeyerek emekli olabilmelidir.
Mustafa bey çok güzel paylaşımlarınız ve bilgilendirici,yazılarınız sayesinde bir çok konu hakkında bilgi sahibi oluyoruz teşekkürler, Avrupa daki türkler sizin bilgilerinizden faydalanıyoruz
İbrahim
05-03-2025 13:48